بررسی چندمعنایی در زبان ترکی آذربایجانی در چارچوب معنی شناسی شناختی: فعل دیداری/ görmǝk / (دیدن)

Authors

  • بلقیس روشن استادیار گروه زبان و زبانشناسی دانشگاه پیام نور صندوق پستی 19395-3697 تهران ایران
  • فاطمه یوسفی راد استادیار گروه زبان و زبانشناسی دانشگاه پیام نور صندوق پستی 19395-3697 تهران ایران
  • محمدرضا احمدخانی استادیار گروه زبان و زبانشناسی دانشگاه پیام نور صندوق پستی 19395-3697 تهران ایران
Abstract:

هدف از تحقیق حاضر بررسی نقش استعاره در چندمعنایی فعل دیداری فعل دیداری/görmǝk / (تماشا کردن) در زبان ترکی آذربایجانی در چارچوب معنی‌شناسی شناختی است. این تحقیق توصیفی – اسنادی است و سعی شده تا معانی گوناگون فعل براساس رویکرد معنی‌شناسی شناختی ارائه دهد. جهت نیل به این هدف پیکره‌ی زبانی مورد استفاده در این پژوهش ترکیبی از پایگاه داده های زبان ترکی آذربایجانی از جمله فرهنگ‌های لغت، کتاب‌ها، مجلات، روزنامه‌ها و شم زبانی نویسنده می‌باشد. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهند که برای فعل دیداری /görmǝk / (تماشا کردن) 24 معنا بعد از طبقه بندی و انتزاع گونه‌های بافتی استخراج گردید. همچنین آنها نشان میدهند که چندمعنایی پدیدهای نظاممند بوده و عواملی همچون استعاره و مجاز در شکلگیری و توصیف آن بسیاردخیلند. به این ترتیب شبکه گسترده معنایی فعل شکل میگیرد و از سوی دیگر میتوان گفت که استعاره نقش پر رنگتری نسبت به مجاز در شکلگیری چندمعنایی و کاربرد فعل در بافتهای گوناگون دارد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

توالی هماهنگ در زبان ترکی آذربایجانی

توالیِ هماهنگ مدلی از نظریۀ بهینگی است، که اولین بار توسط پرینس و اسمولنسکیدر سال 1993 مطرح شد اما با توجه به اینکه در آن زمان رویکرد بهینگیِ استاندارد بسیار مورد توجه قرار گرفته بود، کنار گذاشته شد. این نظریه مجدداً توسط مکارتیدر سال‌های 2002- 2000 مطرح شد(مکارتی،2010: 8). تفاوت اصلی این رویکرد با رویکرد بهینگیِ استاندارد در نحوۀ فعالیت بخش مولّد است. در چارچوب رویکرد توالیِ هماهنگ، بخش مولد، در هر ...

full text

بررسی فرایند اشتقاق در زبان ترکی آذربایجانی

در این پژوهش، فرایند اشتقاق در زبان ترکی آذربایجانی بر بنیاد نظریة «صرف و واج شناسی واژگانی» مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. انگارة صرف و واج شناسی واژگانی  به عنوان یک نظریة صرفی مطرح در زبان شناسی برای مطالعه ساختمان واژه های زبان انگلیسی تدوین شده و مستلزم محک خوردن در زبان های دیگر است.علی رغم این که نظریه یاد شده قابلیت توصیف سایر فرایندهای واژه سازی (نظیر ترکیب و تبدیل) را نیز دارد، با...

full text

چندمعنایی حرف اضافۀ ”به“ در زبان فارسی با رویکرد معنی شناسی شناختی

مطالعۀ حروف اضافه در زبان فارسی می تواند گامی در جهت شناخت پیچیدگی های آن و کمکی در جهت تبیین صحیح ساخت زبان فارسی باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی معانی مختلف حرف اضافۀ ”به“ از منظر معنی­شناسی شناختی است. برای این منظور از رویکرد چندمعنایی سامان مند تایلر و ایوانز (2003) در چارچوب معنی­شناسی شناختی برای تحلیل داده­ها استفاده شده است. در جهت نیل به این هدف، مثال های مختلف از فرهنگ لغات سخن، معین و ده...

full text

هماهنگی و ناهماهنگی واکه‌ای در زبان ترکی آذربایجانی

 با به‌کارگیری نظریه تناظر برون­داد با برون­داد برای داده­های زبان ترکی آذربایجانی (گویش مشگین شهری) می­توان فرایندهای هماهنگی و ناهماهنگی واکه­ای را در چارچوب رتبه­بندی ثابتی از محدودیت­ها تحلیل کرد. فرایند­های هماهنگی و ناهماهنگی واکه­ای ظاهراً باهم متضاد به نظر می­رسند. حتی افرادی که در چارچوب رویکرد بهینگی به تحلیل این فرایند­ها پرداخته­اند، آنها را فرایند­هایی مجزا تلقی کرده و برای هر کدام ...

full text

همنوایی در ترکی آذربایجانی

در این مقاله به بررسی همنوایی در زبان ترکی آذربایجانی می­پردازیم. اوّلین بار کیســبرث (1970) همنوایی را مطرح کرد. گاهی یک زبان یا زبان­های متعـدد به شیوه­های متعدد از پذیرش یک ساخـت در برون­داد اجتنـاب می­کنند. یا بالعکس در یک ساخت معین در برون­داد مشترک هستند. در واقع یک زبان یا زبان­های متعدد به دنبال یک هدف ساختاری معین هستند که این هدف عبارت است از پذیرش یا عدم پذیرش یک ساخت در برون­داد. در ...

full text

تماس زبان های فارسی و ترکی آذربایجانی و تأثیر آن بر ساخت جملات مرکّب ترکی آذربایجانی

چکیده تحقیق حاضر قصد دارد تا تغییرات نحوی حاصل از تأثیر زبان فارسی بر جملات مرکب زبان ‌‌‌‌‌ترکی‌‌‌‌‌آذربایجانی را مطالعه نماید. داده‌‌ها از منابع معتبر مرتبط با زبان ترکی‌‌‌‌‌آذربایجانی و تعاملات زبانی گویشوران ترکی‌‌‌‌‌آذربایجانی‌‌ مناطق مرکزی استان اردبیل (30 نفر) گردآوری شد. تحلیل داده‌‌ها نشان داد که وام‌‌گیری جزغیرفعلی و حروف‌‌ربط زبان فارسی باعث شده است تا گویشوران ترکی‌‌‌‌‌آذربایج...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 5  issue 2

pages  243- 269

publication date 2015-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023